Nghề “quyền lực” trong thời đại số

microadvert.net - Mod là gọi tắt của từ tiếng Anh moderator, nghĩa là người trung gian đứng ra dàn xếp, điều tiết, hoà giải trên các diễn đàn thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau: công nghệ thông tin - viễn thông, kinh tế - thương mại, xây dựng - kiến trúc, nghệ thuật, xã hội... Đây được coi là nghề mới trong thời đại số.

Áp lực đối với các mod là rất lớn do yêu cầu cập nhật thông tin thường xuyên của các diễn đàn phải thường xuyên. Ảnh: Internet

Quyền lực ảo

Có hai dạng mod chuyên nghiệp và nghiệp dư. Những diễn đàn đồng thời có hoạt động mang tính thương mại như 5 giây, Tinh Tế, 123mua…sử dụng dạng mod chuyên nghiệp và trả lương như nhân viên công ty. Còn các trang web thuần túy là nơi chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm chỉ có các mod tình nguyện tham gia và không có thù lao. Nhưng dù chuyên hay không chuyên, mod là những người có kiến thức chuyên môn vững vàng thể hiện qua các bài viết, ý kiến được thành viên tín nhiệm.

Người làm mod thường không công bố danh tính thật mà chỉ xuất hiện với danh tính đầy bí ẩn (nickname - bí danh). Chỉ ai tham gia offline (họp mặt) thường xuyên và ban chủ nhiệm các trang web mới biết mod ngoài đời là ai. Việc chấp nhận công khai họ, tên như Nguyễn Việt Nam hay Đoàn Hoàng Sơn không nhiều.

Nam làm mod của Tinh Tế - diễn đàn chuyên công nghệ thông tin và viễn thông tại TP.HCM khoảng 2 năm nay. Lượng thành viên của Tinh Tế rất đông, vì vậy, nhu cầu sử dụng mod cho các chuyên mục, các chủ đề trên web khá cao.

Tăng Tuấn Hào, mod của 1s.com, tâm sự: "Đối với nhiều mod, đó chính là sự nể trọng từ thành viên cũng như uy tín đối với mọi người”. Điều Hào nói chính là “quyền lực ảo” trên mạng.

Hồ Sỹ C., mod một trang web âm nhạc, khi mới bước vào thế giới cộng đồng mạng chỉ đơn giản muốn đóng góp chút gì đó cho cộng đồng. Nhưng sau những cuộc đấu khẩu dai dẳng trên diễn đàn, C. phải “cuốn gói” khi ban quản trị phát hiện ra C. luôn thể hiện mình hơn người khác thông qua việc xóa bài vở, ý kiến của những thành viên “gai mắt”. Trong những chủ đề thuộc quyền quản lý, C. luôn “phán” mọi thành viên cần phải làm gì và thường đưa ra những ý kiến thiên vị khi có xung đột. “Đó là bài học khó quên sau sai lầm về quyền lực ảo” - C. thổ lộ.
 
Áp lực thật

Tùy tính chất, lĩnh vực của mỗi trang web, công việc cụ thể hàng ngày của các mod khác nhau, nhưng nhìn chung giống nhau ở chỗ phải online (trực tuyến) từ sáng đến khuya để “gác cổng, dọn vườn” các chủ đề, truy cập các trang web khác chọn lọc và cập nhật thông tin mới. Tuy nhiên, công việc cần bản lĩnh người cầm trịch, mod phải luôn xem xét ý kiến của thành viên trên diễn đàn để đảm bảo thuần phong, mỹ tục theo quy định của ban quản trị web, kịp thời xóa bài có tính gây gổ, văng tục...

Việc đưa ra ý kiến hòa giải xung đột hay xóa bài thành viên là một áp lực không nhỏ với mod. Khi một chủ đề mới đang nóng lên, mod phải đủ bình tĩnh đứng ra hoà giải để làm dịu đi sự căng thẳng nhưng phải đảm bảo vừa lòng mọi thành viên. Khi đề tài đã “nguội”, mod phải đưa ra được ý kiến mới mẻ để mọi người tham gia bàn luận.

“Khi làm mod cho diễn đàn, mình mới phát hiện ra làm nghề này rất cực, thu nhập chẳng là bao. Một ngày, dù đi làm hay ở nhà mình đều túc trực gần 24/24 giờ trên mục mình quản lý, trong khi các bạn ngủ ngon. Những ngày lễ, Tết... các bạn đi chơi với bạn bè, mod lại thay phiên nhau túc trực trên diễn đàn để ngăn chặn những phần tử xấu”. Đây là tâm sự của mod một trang web âm nhạc có tiếng sau khi một số thành viên có bài bị xóa chì trích nặng nề. Đó cũng là phần nào nỗi niềm chung của các mod.

Người làm mod diễn đàn chuyên ngành không chỉ dịch thuật tin tức, tài liệu công nghệ… mà còn phải đi thực tế. Nhiều hãng điện tử - viễn thông, công ty thiết bị số… hàng đầu thế giới đã có mặt tại Việt Nam thường tiếp thị sản phẩm mới thông qua kênh diễn đàn chuyên ngành. Đoàn Hoàng Sơn, mod kiêm biên tập viên Tinhte.com, cho biết hiện nay áp lực đối với mod rất lớn, các trang web chuyên ngành trên thế giới cập nhật thông tin rất nhanh cho nên mod cũng phải “chạy” cho kịp.

Làm mod có lương bổng, hợp đồng hẳn hoi hiện nay không nhiều đồng thời mức lương không cao. Nhiều mod chuyên nghiệp tâm sự mức lương hàng tháng chỉ tương đương công nhân may ở khu công nghiệp. Có lẽ khi các trang web, diễn đàn chuyên ngành và nhất là lĩnh vực thương mại điện tử phát triển mạnh hơn, mod mới trở thành nghề thực thụ. Còn hiện tại, mod là cơ hội giúp rèn luyện các kỹ năng về tổ chức, quản lý và tích lũy vốn sống từ cuộc sống ảo.